ESK 2016. Polecamy 10 wystaw, dla których warto przyjechać do Wrocławia
Przed nami święto Wrocławia obchodzone w dniu patrona miasta św. Jana Chrzciciela. Jednak program świętowania nie ogranicza się do jednej Nocy Świętojańskiej, ale już się zaczął i trwać będzie do początków lipca - przed nami czerwcowa kulminacja wydarzeń Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016.
GALERIA WROCŁAW GŁÓWNY

Kiedy przyjedziesz do Wrocławia pociągiem, nie zapomnij - już na dworcu możesz spotkać sztukę. W Art Main Station Gallery do końca czerwca można oglądać wystawę „Medytacja i ekspresja”, na której kuratorzy Bożena Kowalska i Mariusz Hermansdorfer zgromadzili eksponaty o randze muzealnej: dzieła Abakanowicz, Fangora, Hasiora, Opałki, Sosnowskiego i Szapocznikow. Przed dworcem na podróżnych czeka „Luneta”, monumentalna instalacja, która pozwala w czasie rzeczywistym oglądać to, co dzieje się wokół dworca Friedrichstrasse w Berlinie, natomiast stamtąd, przez bliźniaczą „Lunetę”, oglądać można życie Wrocławia.
- Dworzec Główny PKP, ul. Piłsudskiego 105, DO 24 CZERWCA
INWAZJA NA LOTNISKU
Również podróżni przylatujący do Europejskiej Stolicy Kultury 2016 od razu mają bezpośredni kontakt ze sztuką za sprawą multimedialnych instalacji zgromadzonych na lotnisku. Na wystawę „Inwazja” składają się: interaktywne „Canis Lupus” Jakuba Jasiukiewicza, „binary Waves” belgijskiej grupy LAb [au] oraz dwie prace Kuby Bąkowskiego.
- Port Lotniczy, ul. Graniczna 190, DO KOŃCA ROKU
BARDZO MODNA WYSTAWA

Ale to w centrum miasta na publiczność czekają wystawy niezwykłe. O jednej z nich zrobiło się głośno podczas premierowej ekspozycji w muzeum krakowskim, teraz jej nowa edycja gości u drugiego organizatora - Muzeum Narodowego we Wrocławiu. To pokaz „Modna i już. Moda w PRL”, na której pokazanych zostało ponad 400 strojów i akcesoriów, wśród nich suknie ślubne, dzienne i wieczorowe, dzianiny, kombinezony, buty, torebki i kapelusze. Obok kreacji znanych polskich projektantów - Jerzego Antkowiaka, Barbary Hoff czy Grażyny Hase - można zobaczyć także stroje wymyślone i uszyte przez zwyczajne Polki.
- Muzeum Narodowe, pl. Powstańców Warszawy 5, DO 28 SIERPNIA
PERFORMATYWNY PRZEPŁYW
Prawdziwą paradę atrakcji zacznie 11 czerwca „Flow” - wydarzenie ukazujące historię budowy, zniszczenia i odbudowy XX-wiecznego Breslau/Wrocławia. W ciągu dnia wzdłuż brzegów Odry, w parkach, ogrodach i na mostach między Ostrowem Tumskim, Biblioteką Uniwersytecką a budynkami Uniwersytetu Wrocławskiego odbędą się performance'y i happeningi, spektakle teatrów z zagranicy i spotkania. Scenografią finału - największego, wieczornego widowiska - będą Ostrów Tumski i rzeka, nad którą zabrzmi koncert orkiestry symfonicznej i wielkiego chóru mieszanego - formacji stworzonych specjalnie na tę okazję, złożonych z młodych muzyków z Czech, Izraela, Niemiec i Polski.
- 11 CZERWCA, wstęp wolny, więcej:
PRZYPOMNIANY PIONIER

Wystawą, która jest lekcją obowiązkową dla miłośnika polskiej awangardy, jest ekspozycja w Pałacu Królewskim „Wacław Szpakowski (1883-1973). Linie rytmiczne”. Jego kreślone obrazy powstawały przez pół wieku od 1900 r. Dziś, po przeprowadzeniu kwerend i badań ta twórczość uznawana jest za prekursorską dla abstrakcji geometrycznej i jest symbolem pionierskiego podejścia do rysunku, opartego na pięknie prostoty proporcji i rytmu.
Na monograficzną wystawę składają się obrazy budowane jedną linią - z jednej strony przypominające labirynty, z drugiej optyczne zabawy, filmy, a także instalacja umożliwiająca stworzenie własnych „Linii rytmicznych” według opracowanego przez autora algorytmu.
- Muzeum Miejskie Wrocławia, Pałac Królewski, ul. Kazimierza Wielkiego 35, DO 31 LIPCA
DESIGN DO JEDZENIA

Wystawa „Wielkie żarcie”, otwierana 15 czerwca i czynna tylko przez tydzień, to artystyczny eksperyment, będący próbą konfrontacji tak zwanej sztuki użytkowej z jej funkcjonalnością. Będzie to prezentacja, która koncentruje się nie tylko na samych przedmiotach. Kuratorzy zaproszą widzów na kolację, której scenografią będą wybrane przedmioty sztuki użytkowej: eklektyczne, wielowątkowe, niejednorodne, reprezentujące to, w jaki sposób artyści pojmują dzisiaj wzornictwo. Krzysztof Kucharczyk, kurator „Wielkiego żarcia”: - Jak najtrafniej ocenić, czy buty są wygodne? Pewnie włożyć na nogi i przejść chociaż kilka kroków. Zatem dlaczego rozmawiając o designie, nie posłużyć się podobnym rozumowaniem? Kolacja otwierająca wystawę jest takim konceptem, próbą „przejścia kilku kroków” za pomocą przedmiotów z ekspozycji. Będą to kieliszki wina jak korale zawieszone na szyi, ucho od szklanki wbite w soczysty miąższ jabłka czy kępki włosów wystające z talerza spod gęstego sosu. Wszystko po to, by sprowokować odbiorcę do reakcji i refleksji: czym jest dziś sztuka użytkowa?
- Bar Barbara, ul. Świdnicka 8 c, DO 22 CZERWCA, wstęp wolny
CUD W BLOKOWISKU?

W ramach programu sztuk wizualnych ESK 2016 powstała nowa jakość - „Wrocław. Wejście od podwórza” - miejsca wymyślone przez artystów, którzy swoimi kompozycjami odmienić chcą szarą rzeczywistość wrocławskich podwórek. Większość projektów powstała wśród zaniedbanych, poniemieckich czynszówek. Michał Bieniek, kurator programu sztuk wizualnych ESK 2016: - Interwencje artystów mają uzmysłowić mieszkańcom siłę sprawczą ich zaangażowania w najbliższe otoczenie. Nie myślimy tylko o zmianach związanych z wyglądem i infrastrukturą ich podwórka. Przede wszystkim istotne są dla nas zmiany, jakie mogą zajść w ludziach. Zależy nam, aby artyści współpracowali z mieszkańcami, a wypracowane rozwiązania były ich wspólną pracą. Celem projektu jest próba obudzenia odpowiedzialności za przestrzeń tak ludziom bliską, a jednak „niczyją”, porzuconą. Chcemy mieszkańców zaktywizować, zależy nam także na dotarciu z działaniami artystycznymi bezpośrednio do odbiorców.
Realizacja podwórek zaczęła się w ubiegłym roku, potrwa do końca tego. Dotąd artyści wchodzili między kamienice starych osiedli - Nadodrza, Przedmieścia Oławskiego, Hub - zrealizowano dwanaście projektów. W tym roku planowanych jest kolejnych dwadzieścia, a 23 czerwca zacznie się prawdziwy festiwal interwencji artystycznych na osiedlu z wielkiej płyty, wielkiej sypialni w dzielnicy Fabryczna. Pod hasłem „Kozanów - w poszukiwaniu cudownego” kilkunastu artystów z Polski, Szwecji i Niemiec stworzy prace w przestrzeni, a także przygotuje działania filmowe oraz spotka się na dyskusjach z mieszkańcami.
- Osiedle Kozanów, park Zachodni, nabrzeże Odry - wernisaż 23 CZERWCA godz. 17 pod mostem Milenijnym, harmonogram wydarzeń do 4 września na
SZTUKA PRZETRWANIA WŚRÓD MASZYN
24 czerwca w Hali Fabryki Automatów Tokarskich (FAT) zacznie się 14. Przegląd Sztuki Survival. Impreza, którą zapoczątkował Michał Bieniek, przez lata stała się jednym z najważniejszych festiwali sztuki najnowszej w przestrzeni publicznej. Organizatorzy co roku wybierają inną, nieco zapomnianą lub niedostępną na co dzień przestrzeń miasta i odkrywają ją na nowo za pomocą sztuki. Każdej edycji towarzyszy hasło przewodnie, ściśle związane ze specyfiką i historią wybranego miejsca. W tym roku będzie to „Warsztat pracy”, idealnie pasujące do scenerii jednej z przemysłowych hal wybudowanych w 1934 roku. Artyści pojawią się w niej, wykorzystując różnorodne media, działania dźwiękowe, a także spotkania, debaty czy pokazy filmów.
- Hala Fabryki Automatów Tokarskich (FAT), ul. Grabiszyńska 281, OD 24 DO 28 CZERWCA
Z WITEBSKA
Wystawa „Marc Chagall i artyści europejskiej awangardy” będzie mieć wymiar szczególny.

Opowie o mieście na Białorusi, w którym malarz spędził dzieciństwo, i z którego wyemigrował do Paryża. - Witebsk cały czas był obecny w jego twórczości, a my chcemy zaprezentować go na tle europejskiej awangardy - mówi Michał Bieniek. - Nie są to obrazy, ale nie mniej cenne grafiki, w pierwszych, drugich odbitkach oraz autorskie próby. Chagall pojawi się we Wrocławiu w znakomitym towarzystwie - Braque'a, Miró, Giacomettiego, Tapiesa i Légera. Artystów, których twórczość rozsadziła granice nowoczesnej sztuki.
- Muzeum Miejskie Wrocławia, Pałac Królewski, ul. Kazimierza Wielkiego 35, OD 23 CZERWCA DO 31 SIERPNIA
ANIMATOR Z PINK FLOYD
Muzyczną gwiazdą czerwcowej kulminacji ESK będzie David Gilmour, który zagra koncert w plenerze, a w tym samym czasie w Galerii Miejskiej otwarta zostanie wystawa „On the run” Iana Emesa.
To pierwszy jego pokaz w Polsce, a jej centralnym elementem będzie nowy projekt, stworzony specjalnie na tę okazję - instalacja składająca się z powiązanych ze sobą animacji i zapętlonych obrazów wideo. Emes to postać doskonale znana miłośnikom Pink Floyd, twórca oprawy graficznej ich koncertów, płyt i teledysków, autor kultowych animacji choćby do „Dark Side of the Moon”. Jego prace zamawiane były także przez innych - Paula i Lindę McCartney, Mike'a Oldfielda, Duran Duran - większość z nich zobaczyć będzie można na wystawie jako uzupełnienie nowych produkcji.
- Galeria Miejska, ul. Kiełbaśnicza 26, czynna OD 25 CZERWCA DO 28 LIPCA
POD OCHRONĄ KOPUŁ
Abakanowicz, Brzozowski, Hasior, Kantor, Lebenstein, Stażewski, Strzemiński - to twórcy, o których dzieła zabiegają wszystkie polskie muzea. Od lat ich prace są chlubą wrocławskiego Muzeum Narodowego, bo gromadził je przez dekady jego dyrektor Mariusz Hermansdorfer. Teraz kolekcja muzeum zostanie zaprezentowana w stuletnim Pawilonie Czterech Kopuł zaprojektowanym przez Hansa Poelziga. Odrestaurowana budowla jest ważnym uzupełnieniem kompleksu wystawienniczego wokół Hali Stulecia, w całości wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
26 czerwca w Pawilonie zacznie działać Muzeum Sztuki Współczesnej. - Zastanawialiśmy się nad wyborem klucza łączącego przestrzeń zabytkowego budynku i naszą kolekcję. Doszliśmy do wniosku, że najważniejszy jest odbiorca, który do sztuki współczesnej często podchodzi z nieufnością, a nawet niechęcią, dyktowaną obawą przed niezrozumieniem - mówi dr Barbara Banaś, zastępca dyrektora Muzeum Narodowego we Wrocławiu. - Będziemy przybliżać rozwój i ewolucję sztuki współczesnej, pokazując, jak zmieniały się kategorie piękna. Nie wprowadzamy radykalnych zmian w dotychczasowym chronologiczno-problemowym układzie ekspozycji i prezentowaniu najważniejszych dla tej kolekcji postaci.
- Muzeum Sztuki Współczesnej we Wrocławiu w Pawilonie Czterech Kopuł, ul. Wystawowa 1, EKSPOZYCJA STAŁA
Już od początku lipca pojawią się kolejne atrakcje, np. zbiorowa wystawa „Sztuka szuka IQ. Artyści Wrocławia” przygotowana przez Ewę Kaszewską w Narodowym Forum Muzyki i otwarta pracownia kultury baskijskiej, czyli kolejna edycja festiwalu BASK.Kolejny mocny akcent sztuk wizualnych w programie ESK to wydarzenie sierpniowe, czyli wystawa „Summer Rental”, dzieła z kolekcji Ericha Marxa, na co dzień prezentowane w Hamburger Bahnhof w Berlinie. Obok sztandarowych prac: Josepha Beuysa, Anselma Kiefera, Roberta Rauschenberga, Cy Twombly'ego i Andy'ego Warhola, nie zabraknie najświeższych nabytków z kolekcji Ericha Marxa.