Artyści pytają o żydowską tożsamość Warszawy. Nowa wystawa w Polin

Posłuchaj utworu improwizowanego z przypomnianych , , przez warszawiaków melodii żydowskich i zobacz,, , jak artyści z różnych części świata zaangażowali lokalną społeczność do swoich , , akcji artystycznych.

Na wystawie „Obecność. Brak. Ślady”, którą od piątku można oglądać w Muzeum Historii Żydów Polskich, zobaczymy prace i wideorejestracje działań 13 artystów z Polski, Izraela, Czech, Holandii, Turcji, Ameryki Północnej i Południowej, którzy przez ostatnie dwa lata gościli w Polin jako rezydenci. To trzytygodniowe pobyty twórcze, podczas których artyści realizują projekty we współpracy z muzeum, a także z warszawiakami, szczególnie mieszkańcami Muranowa.

- Zachęcamy twórców, żeby w jakiś sposób zaangażowali społeczność lokalną - mówią kuratorki wystawy Ewa Chomicka i Agnieszka Pindera.

PRZEDMIOTY I MELODIE

To był punkt wyjścia dla wystawy. Rezydenci zadali pytanie o żydowską tożsamość i o tożsamość Warszawy jako ośrodka żydowskiego życia. Holenderska artystka Eliane Esther Bots poprosiła mieszkańców, aby przynosili przedmioty i pamiątki związane z żydowskim dziedzictwem miasta, a Lukas Ligeti, kompozytor ze Stanów Zjednoczonych, zbierał melodie i pieśni żydowskie.

- Każdy mógł się zgłosić i podzielić muzycznym wspomnieniem, przyszły m.in. dziewczyny z nieformalnego kółka śpiewającego melodie z różnych kultur, a także pan Henryk, który ma ponad 70 lat i po prostu lubi śpiewać - opowiada Agnieszka Pindera. Z zebranych melodii - od dawnych, tradycyjnych po zaangażowany politycznie big-beat z lat 60. - Lukas Ligeti stworzył nową kompozycję wspólnie z lokalnymi muzykami, którzy nie grali z nut, tylko improwizowali do muzycznego miksu. Na wystawie usłyszymy 40-minutową rejestrację kompozycji.

Noa Shadur i Konrad Smoleński z polskimi tancerzami i choreografami stworzyli film „Field Survey”, który jest połączeniem sztuki wideo, filmu fabularnego i sztuk performatywnych. Jego pokaz odbędzie się 13 marca o godz. 18 w audytorium Polin, a na wystawie film reprezentuje instalacja dźwiękowa.

PŁOT NIENAWIŚCI

Większość prac z ekspozycji to filmy, wideoinstalacje, relacje i dokumentacje akcji artystycznych. Ale są też fotografie Jasmine Bakalarz, argentyńskiej artystki, która sportretowała kobiety i dziewczęta ze środowiska żydowskiego Warszawy.

Obok od białej ściany odcina się duża stalowa krata. To praca Huberta Czerepoka, a konkretnie przęsło ogrodzenia, które przez trzy miesiące stało na muranowskim skwerze Jura-Gorzechowskiego. Ornamenty wewnątrz po bliższym przyjrzeniu okazują się słowami. Ale litery są tak zniekształcone, a wyrazy nakładają się na siebie i mieszają, że trudno cokolwiek odczytać. Z wyłowionych sylab możemy przeczuwać, że to coś niezbyt cenzuralnego. Tak artysta nawiązał do mowy nienawiści na murach polskich miast. Zebrał znane ksenofobiczne i antysemickie graffiti i wykuł je w metalu.

- Instalacja Huberta Czerepoka zbiegła się z nasileniem dyskusji wokół uchodźców, wielką erupcją mowy nienawiści w internecie i przestrzeni publicznej - mówi Ewa Chomicka. - Dlatego stała się tym bardziej aktualna i ważna. Artysta tak połączył i nałożył na siebie hasła z murów, żeby w pewnym sensie znieść ich znaczenie i pokazać, że stają się bełkotem.

POLSKIE BURKI

Tamara Moyzes i Shlomi Yaffe - izraelscy artyści, którzy działają na pograniczu sztuki i aktywizmu, stworzyli trzy etiudy filmowe z aktorami warszawskiego Teatru Żydowskiego. W projekcie „Polskie burki” mieszają się style i konwencje. Są tu m.in. odwołania do estetyki filmów z gatunku „burekas”, komediodramatów, które powstawały w Izraelu w latach 60. i 70.

Będzie też spacer dźwiękowy inspirowany opowiadaniem Izaaka Bashevisa Singera pt. „Para”, który opowiada historię chłopca pragnącego być dziewczyną - to projekt kanadyjskiego artysty Benny'ego Nemerofsky'ego Ramsaya, w którym wystąpił Chór Polin.

Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin”

ul. Anielewicza 6

• Wystawę „Obecność. Brak. Ślady” można oglądać do 25 kwietnia w pon., czw., pt. w godz. 10-18, w śr., sob-niedz. w godz. 10-20.

Wstęp wolny

Wydarzenia towarzyszące:

Sobota 12 marca
Seminarium „Aktualizacja historii, eksperyment, partycypacja”
godz. 12 - trzy równoległe sesje: „Obecność” - prowadzenie: Jasmine Bakalarz (Argentyna) i Itay Ziv (Izrael); „Brak” - prowadzenie: Simone De Iacobis i Małgorzata Kucewicz z grupy Centrala; „Ślady” - prowadzenie: Tamara Moyzes i Shlomi Yaffe (Czechy). Obowiązuje rezerwacja miejsc: rezydencje@polin.pl

godz. 16 - wykład Pawła Możdżyńskiego z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW
godz. 17 - dyskusja panelowa z udziałem Ewy Chomickiej i Agnieszki Pindery oraz zaproszonych ekspertów: Iwony Kurz (Instytut Kultury Polskiej UW), Adama Lipszyca (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Joanny Ostrowskiej (Gender Studies UW), prowadzenie: Bogna Świątkowska (Fundacja Bęc Zmiana).

Niedziela 13 marca
godz. 12 i 15 - kuratorskie wprowadzenie do wystawy
godz. 13.30 - „Lilii z Muranowa” - spacer dźwiękowy inspirowany opowiadaniem Izaaka Baszewisa Singera pt. „Para
godz.18 - premiera kinowa filmu „Field Survey” i spotkanie z twórcami: Konradem Smoleńskim i Noą Shadur
rezerwcja: rezydencje@polin.pl

19 i 30 marca
godz. 18 - kuratorskie wprowadzenie do wystawy

rezerwacja: www.bilety.polin.pl

20 marca
Spotkania otwarte w ramach rezydencji artystycznej Sharon Lockhart:
godz. 17 - performans zrealizowany we współpracy z wychowankami Ośrodka Socjoterapii w Rudzienku
godz. 18 - spotkanie z artystką prowadzone przez kuratora Szymona Malborskiego

6 i 16 kwietnia
godz. 18 - kuratorskie wprowadzenie do wystawy
rezerwacja: www.bilety.polin.pl

Na wszystkie spotkania wstęp jest wolny, należy tylko zrobić rezerwację pod adresem:
rezydencje@polin.pl lub www.bilety.polin.pl