Galeria Sztuki Polskiej XX wieku

Galeria ta jest najobszerniejszą tego typu prezentacją muzealną w Polsce. Na powierzchni ponad trzech tysięcy metrów kwadratowych można zapoznać się z wybranymi zjawiskami sztuki polskiej minionego i obecnego stulecia. To piąta już w dziejach Muzeum (otwarta w Galeria ta jest najobszerniejszą tego typu prezentacją muzealną w Polsce. Na powierzchni ponad trzech tysięcy metrów kwadratowych można zapoznać się z wybranymi zjawiskami sztuki polskiej minionego i obecnego stulecia. To piąta już w dziejach Muzeum (otwarta w roku 2005) aranżacja Galerii w tym miejscu. Każdy zwiedzający znajdzie tu coś dla siebie niezależnie od preferencji i zainteresowań artystycznych. Ekspozycję otwierają najwybitniejsze przykłady sztuki polskiej około roku 1900. Znaleźć tu można "młodopolskie" obrazy takich osobistości malarstwa polskiego, jak: Witold Wojtkiewicz, Olga Boznańska, Wojciech Weiss, Józef Pankiewicz, Ferdynand Ruszczyc czy Jacek Malczewski. Twórczość Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera pokazana jest na przykładzie monumentalnych projektów witraży do katedr w Krakowie i Fryburgu Szwajcarskim. Obrazom towarzyszą dzieła autorstwa najwybitniejszych rzeźbiarzy tego czasu Konstantego Laszczki, Xawerego Dunikowskiego, Wacława Szymanowskiego i Bolesława Biegasa. Sztuka okresu dwudziestolecia międzywojennego ukazana została w kontekście dwóch dominujących tendencji artystycznych epoki, związanych z ugrupowaniem Formistów i grupą uczniów Józefa Pankiewicza – Kapistów. Wśród artystów zainteresowanych zagadnieniem formy w malarstwie i rzeźbie szeroko zaprezentowana jest twórczość Zbigniewa Pronaszki, Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego) i Leona Chwistka. Malarze, których w malarstwie fascynował głównie kolor, to między innymi Jan Cybis, Józef Czapski i Artur Nacht-Samborski. Szczególne miejsce w przestrzeniach Galerii zajmują prace członków Grupy Krakowskiej, najważniejszego i najstarszego krakowskiego stowarzyszenia artystycznego. Prezentacja ta obejmuje dokonania zarówno przedwojennych jej członków, jak i artystów współczesnych. Dużymi zespołami dzieł pokazany jest dorobek Tadeusza Kantora, Jonasza Sterna, Marii Jaremy, Kazimierza Mikulskiego i Jerzego Nowosielskiego. Drugim ugrupowaniem artystycznym ważnym dla polskiej sztuki powojennej, którego dorobek przedstawiony został w kontekście prac Andrzeja Wróblewskiego, jest Grupa Wprost. Prezentacja najnowszych tendencji w sztuce oparta została głównie na twórczości artystów związanych z Krakowem lub krakowską Akademią Sztuk Pięknych, a także pracach wybranych twórców działających w innych miastach. Wśród nich znalazły się dzieła artystek zainteresowanych najważniejszymi problemami egzystencjalnymi, a ich prace zestawiono z dokonaniami artystek już nieżyjących – Aliny Szapocznikow i Marii Pinińskiej-Bereś. W Galerii można także zobaczyć prezentacje awangardowych filmów animowanych. Osobne przestrzenie przeznaczone zostały na zmieniane co kilka miesięcy ekspozycje współczesnej grafiki, malarstwa i rzeźby. Urozmaiceniem ekspozycji stałej są też czasowe okazjonalne prezentacje dzieł w ramach cyklu "Galeria Żywa".