Premiery teatralne jesieni 2016. Od "Kosmosu" do "Strajku".

Danuta Stenka zagra Matkę Courage, Dorota Kolak - Raniewską w ?Wiśniowym sadzie?, Krzysztof Globisz - wieloryba, a Janusz Gajos - garderobianego. Oto przewodnik po premierach teatralnych jesieni.

Paweł Łysak przygotowuje w warszawskim Powszechnym spektakl o Jacku Kuroniu. W Katowicach powstaje przedstawienie muzyczne o kopalni Wujek, a w Wałbrzychu Przemysław Wojcieszek wystawia swoją nową sztukę „Strajk”.

Jaka będzie jesień w polskich teatrach? Przyjrzyjmy się tematom, po które sięgają twórcy. Czy niepokoje polityczne w Polsce znajdą swoje odbicie w spektaklach? Oto nasz przewodnik po nowych, ważnych spektaklach, które możemy zobaczyć jesienią albo wczesną zimą na scenach w całym kraju.

ZNANE TEKSTY W NOWYCH INSCENIZACJACH

„CZEKAJĄC NA GODOTA”

Teatr im. Jaracza, Łódź  sprawdź REPERTUAR Teatru im. Jaracza w Łodzi

Najbardziej znaną sztukę Samuela Becketta w przekładzie Antoniego Libery przenosi na scenę Michał Borczuch, reżyser m.in. nagradzanej na festiwalach „Apokalipsy” – spektaklu Nowego Teatru. Premiera odbyła się 15 października i otworzyła tegoroczną, czwartą edycję Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Klasyki Światowej „Nowa Klasyka Europy”. W obsadzie m.in.: Mariusz Jakus, Marek Nędza, Andrzej Wichrowski.

„GARDEROBIANY”

Teatr Narodowy, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Narodowego w Warszawie

30 lat temu polską prapremierę sztuki Ronalda Harwooda w warszawskim Teatrze Powszechnym przygotował Zygmunt Hübner. Mistrzowski duet stworzyli wówczas Zbigniew Zapasiewicz i Wojciech Pszoniak. Kilkanaście lat później oglądaliśmy ten utwór o teatrze od kulis w warszawskim Ateneum. Aktora grał Gustaw Holoubek, jego garderobianym był Marian Kociniak. Tym razem na scenie spotkają się Jan Englert (jako Mistrz) i Janusz Gajos w roli tytułowej. W pozostałych rolach m.in.: Edyta Olszówka, Beata Ścibakówna, Jacek Mikołajczak, Karol Pocheć i studentka Akademii Teatralnej, którą możemy teraz oglądać w głównej roli w filmie „Wołyń” – Michalina Łabacz. Reżyserem spektaklu jest Adam Sajnuk. Premiera: 10 grudnia na Scenie przy Wierzbowej im. Jerzego Grzegorzewskiego.

„IWONA, KSIĘŻNICZKA BURGUNDA”

TR Warszawa/ Teatr Narodów, Moskwa REPERTUAR TR Warszawa

TR Warszawa rozpoczął sezon 2016/17 od premiery przygotowanej w koprodukcji z rosyjskim Teatrem Narodów. 10 i 11 października publiczność w Moskwie zobaczyła nowy spektakl Grzegorza Jarzyny – inscenizację „Iwony, księżniczki Burgunda”. To trzecie spotkanie dyrektora artystycznego TR Warszawa z tym dramatem Witolda Gombrowicza. „Iwonę...” reżyserował w 1997 roku w Starym Teatrze w Krakowie. W 2004 roku stworzył opartą na niej operę z muzyką Zygmunta Krauzego i własnym librettem (premiera w Théâtre Sylvia Monfort w Paryżu). W nowym spektaklu występują aktorzy rosyjscy. Spektakl ma być też pokazany w Warszawie, ale terminy nie zostały jeszcze ustalone. Natomiast po moskiewskiej premierze Grzegorz Jarzyna rozpoczyna pracę w Warszawie nad spektaklem inspirowanym scenariuszem filmu „Idioci” Larsa von Triera. Premiera planowana jest na luty przyszłego roku.

Recenzja spektaklu "Iwona, księżniczka Burgunda" w Teatrze Narodów w Moskwie

„KOSMOS”

Narodowy Stary Teatr, Kraków sprawdź REPERTUAR Narodowego Starego Teatru w Krakowie

Krzysztof Garbaczewski powraca do twórczości Witolda Gombrowicza, którego „Iwonę, księżniczkę Burgunda” wystawiał w Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu, a „Kronosa” w Teatrze Polskim we Wrocławiu. Tym razem sięga po „Kosmos” – utwór, który ostatnio mogliśmy oglądać w filmowej interpretacji Andrzeja Żuławskiego. Premiera zaplanowana jest na 19 listopada na Scenie Kameralnej Starego Teatru. W obsadzie m.in.: Roman Gancarczyk, Błażej Peszek, Jaśmina Polak, Marta Ścisłowicz i Krzysztof Zarzecki.

„KRZESIWO”

Teatr Lalka, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Lalka w Warszawie

Jarosław Kilian, rozpoczynając dyrekcję w warszawskim Teatrze Lalka, przygotowuję inscenizację jednej z najpiękniejszych baśni Andersena według adaptacji Hanny Januszewskiej. Będzie to przedstawienie lalkowe (autorem lalek jest Jarosław Kilian) o „odwadze w dążeniu do spełnienia marzeń, miłości i sile wyobraźni” – jak zapowiada reżyser. Inspiracją dla scenografii Roberta Czajki były oryginalne wycinanki Hansa Christiana Andersena. Autorem muzyki jest Grzegorz Turnau. Dla widzów od 4 lat. Premiera: 29 października.

„LEKCJE STEPOWANIA”

Och-Teatr, Warszawa sprawdź REPERTUAR Och-Teatru w Warszawie

Krystyna Janda powraca do tytułu, który 11 lat temu wystawiła w Teatrze Powszechnym w Łodzi. „Lekcje stepowania” o uczestnikach kursu stepowania to tekst napisany w 1984 roku przez Richarda Harrisa, grany z powodzeniem na West Endzie i Broadwayu, znany też z wersji filmowej („Stepping out” z Lizą Minnelli). Wystąpią m.in. Izabela Dąbrowska, Anna Iberszer, Krystyna Tkacz, Maria Winiarska, Zofia Zborowska, Katarzyna Żak oraz Kamil Maćkowiak. Premiera: 20 grudnia.

„MATKA COURAGE I JEJ DZIECI”

Teatr Narodowy, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Narodowego w Warszawie

Michał Zadara pracuje nad nowym spektaklem w Teatrze Narodowym. W jego inscenizacji zobaczmy „Matkę Courage i jej dzieci” Bertolta Brechta (przekład Jacka S. Burasa).

Sztukę o wojnie trzydziestoletniej w XVII wieku Brecht napisał we wrześniu 1939 roku. Michał Zadara wystawia ten utwór w 2016 roku, myśląc o wojnie, która może zdarzyć się w przyszłości, na przykład w roku 2025.

Matkę Courage zagra Danuta Stenka. W pozostałych rolach m.in.: Kamilla Baar-Kochańska, Ewa Konstancja Bułhak, Sławomira Łozińska, Barbara Wysocka, Bartłomiej Bobrowski, Oskar Hamerski, Arkadiusz Janiczek i Zbigniew Zamachowski. Premiera: 26 listopada.

„WIŚNIOWY SAD”

Teatr Wybrzeże, Gdańsk, sprawdź REPERTUAR Teatru Wybrzeże w Gdańsku

Ostatni dramat Czechowa „Wiśniowy sad” w przekładzie Jerzego Jarockiego – opowieść o życiowych rozbitkach, wysadzanym z siodła prowincjonalnym ziemiaństwie – wyreżyseruje w Gdańsku Anna Augustynowicz. W roli Raniewskiej wystąpi Dorota Kolak, znakomita aktorka Teatru Wybrzeże, którą ostatnio mogliśmy podziwiać w filmie „Zjednoczone Stany Miłości” Tomasza Wasilewskiego. Premiera: 16 grudnia.

NOWE TEKSTY NA SCENIE

„BYDŁO”

Teatr Studio, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Studio w Warszawie

Jacek Poniedziałek do tej pory reżyserował sztuki, które sam tłumaczył, m.in. „Szklaną menażerię” Williamsa i „Kto się boi Virginii Woolf?” Albee’ego. Tym razem sięga po „Bydło” – tekst napisany przez młodego polskiego dramatopisarza Szczepana Orłowskiego (m.in. współautora adaptacji „Kabaretu Warszawskiego” i „Francuzów”). Rzecz o źródłach społecznego gniewu, frustracji i lęku przed obcymi. Wystąpią m.in.: Agata Góral, Monika Krzywkowska, Hanna Maciąg, Marcin Bosak, Krzysztof Dracz. Premiera: 20 grudnia.

„KOMEDA”

Teatr Imka, Warszawa/ Teatr Nowy, Łódź sprawdź  REPERTUAR Teatru Nowego w Łodzi sprawdź REPERTUAR Teatru IMKA w Warszawie

Warszawski Teatr Imka i Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi podpisały umowę o współpracy, koprodukcji i wzajemnych pokazach pod nazwą „DuoPolis Kulturalne Warszawa-Łódź”. Pierwszą wspólną premierą będzie „Komeda” – spektakl według sztuki Jarosława Murawskiego w reżyserii Leny Frankiewicz, poświęcony życiu i twórczości przedwcześnie zmarłego polskiego kompozytora i jazzmana Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego.

W obsadzie aktorzy z obu teatrów m.in.: Iwona Bielska, Mateusz Janicki, Tomasz Karolak, Delfina Wilkońska i Adam Kupaj. Premiera w Łodzi: 14 grudnia, w Warszawie: 17 grudnia.

„MAPA I TERYTORIUM”

Teatr Wybrzeże, Gdańsk sprawdź REPERTUAR Teatru Wybrzeże w Gdańsku

Ewelina Marciniak po „Księgach Jakubowych” Olgi Tokarczuk, które wystawiła w Teatrze Powszechnym w Warszawie, zajęła się powieścią Michela Houellebecqa „Mapa i terytorium” (z 2010 r.), za którą francuski pisarz dostał Nagrodę Goncourtów i w której sam siebie uśmierca. „Chcemy pobawić się konwencją kryminału i poszukać odpowiedzi na pytanie: kto zabił Michela Houellebecqa – zapowiadał Jan Czapliński, autor adaptacji. – W imię czego autor musi poświęcić w powieści sam siebie? I dlaczego zabójstwo Houellebecqa musiało być tak przerażające? Czy w odpowiednich warunkach jesteśmy gotowi uznać morderstwo za dzieło sztuki? I jeśli tak, to czy dzięki temu sztuka jest jeszcze tą ostoją, która pozwala nam przeżyć coś naprawdę?”. Występują m.in.: Piotr Biedroń, Marek Tynda, Katarzyna Dałek i Krzysztof Matuszewski. Premiera odbyła się 14 października.

„NAJGORSZY CZŁOWIEK NA ŚWIECIE”

Teatr im. Bogusławskiego, Kalisz sprawdź REPERTUAR Teatru im. Bogusławskiego w Kaliszu

Inscenizację głośnej książki Małgorzaty Halber „Najgorszy człowiek na świecie” przygotowuje w Kaliszu Anna Smolar, reżyserka m.in. „Dybuka” (Teatr Polski, Bydgoszcz) i „Aktorów żydowskch” (Teatr Żydowski, Warszawa). – Spektakl jest próbą nawiązania dialogu w czasach, kiedy tak bardzo dialogu potrzebujemy – mówi reżyserka. – Chcemy za pośrednictwem brutalnie szczerej wypowiedzi Małgorzaty Halber na temat jej zmagania się z uzależnieniem obalić stereotypy i mity, które wciąż w Polsce pokutują. Chcemy spojrzeć na uzależnienia jako na problem zbiorowy, zakorzeniony w kulturowych wzorcach, napędzany przez społeczne presje, zaniechania i ignorancję. Premiera: 26 listopada.

„KUROŃ”

Teatr Powszechny, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Powszechnego w Warszawie

Paweł Łysak, dyrektor Teatru Powszechnego, rozpoczyna próby do spektaklu „Kuroń” o legendzie polskiej opozycji. Nową sztukę napisała Małgorzata Sikorska-Miszczuk. Akcja rozgrywa się współcześnie, na polskim rynku pojawia się nowa, kontrowersyjna biografia Jacka Kuronia. Jak bardzo manipulujemy dziś słowami i sposobem opowiadania o naszej historii? Premiera planowana jest na grudzień. W obsadzie m.in.: Grzegorz Artman, Julian Świeżewski i Ewa Skibińska.

„LENI RIEFENSTAHL. EPIZODY NIEPAMIĘCI”

Teatr Śląski, Katowice sprawdź REPERTUAR Teatru Śląskiego w Katowicach

Jedna z najbardziej oczekiwanych premier tego roku miała odbyć się już w marcu, ale z powodu kontuzji aktorki została przełożona na jesień. W Teatrze Śląskim w Katowicach Ewelina Marciniak pokaże spektakl „Leni. Epizody niepamięci” o Leni Riefenstahl, niemieckiej reżyserce, autorce filmów propagandowych o nazistach. Tekst: Iga Gańczarczyk i Łukasz Wojtysko. Premiera: 5 listopada.

„SŁONECZNA LINIA”

Teatr Polonia, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Polonia w Warszawie

Karolina Gruszka i Borys Szyc po raz pierwszy razem na scenie. W Teatrze Polonia trwają próby „Słonecznej linii” – dramatu Iwana Wyrypajewa – jednego z najbardziej intrygujących współczesnych autorów rosyjskich. To komedia, która ma pokazać – co przewrotnie zapowiada podtytuł – „w jaki sposób można osiągnąć pozytywny rezultat”. Jesteśmy świadkami nocnej, bardzo emocjonalnej rozmowy pewnej pary małżeńskiej. „Jak wysłuchać i być wysłuchanym? Jak być szczęśliwym ze swoją żoną, mężem, partnerem i ze światem w ogóle?” – pytają twórcy spektaklu. Autorką przekładu sztuki jest Agnieszka Lubomira Piotrowska. Przedstawienie powstało przy współpracy Teatru Polonia i Domu Produkcyjnego WEDA. Premiera odbyła się 14 października.

Rozmowa z Karoliną Gruszką

„STRAJK”

Teatr Dramatyczny, Wałbrzych sprawdź REPERTUAR Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu

W Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu rozpoczęły się próby nowej sztuki Przemysława Wojcieszka. Autor „Made in Poland” przygotowuje spektakl o strajku pracowników międzynarodowej korporacji, o godności i wypadkach przy pracy nad budową społeczeństwa obywatelskiego. Premiera planowana jest na początek stycznia.

„WIELORYB THE GLOBE”

Łaźnia Nowa, Kraków/Teatr Stary, Lublin sprawdź REPERTUAR Teatru Starego w Lublinie sprawdź REPERTUAR Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie   

Krzysztof Globisz jako tytułowy wieloryb wyrzucony na brzeg oceanu. Zuzanna Skolias i Marta Ledwoń jako działaczki Greenpeace’u, które próbują go ratować, polewają go wodą i śpiewają mu piosenki. Ale kto tu komu i w czym pomoże, to się jeszcze okaże... Sztukę Mateusza Pakuły reżyseruje Eva Rysowa. Spektakl powstaje w koprodukcji Łaźni Nowej z Teatrem Starym w Lublinie. Premiera w Krakowie - w grudniu, w Lublinie w styczniu.

SPEKTAKLE MUZYCZNE

„BAŚNIE Z TYSIĄCA I JEDNEGO BLOKU”

Łaźnia Nowa, Kraków sprawdź REPERTUAR Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie

„Baśnie z tysiąca i jednego bloku” to – jak zapowiada dyrektor Łaźni Nowej Bartosz Szydłowski – musical z blokowiska. Reżyserka Magdalena Miklasz przez kilka miesięcy pracowała nad historiami zasłyszanymi w bloku nr 19 – mrówkowcu z wielkiej płyty na osiedlu Dywizjonu 303 w Krakowie. Mieszkała tam w dzieciństwie. Spotykała się z ludźmi, którzy tam teraz żyją, i tymi, którzy – tak jak i ona – już się stamtąd wyprowadzili. Premiera w listopadzie.

„BOOGIE STREET”

Teatr Stary, Lublin sprawdź REPERTUAR Teatru Starego w Lublinie

Charyzmatyczna Renata Przemyk śpiewa piosenki Leonarda Cohena. Teatr Stary w Lublinie rozpoczął sezon od premiery spektaklu muzycznego „Boogie Street” według „Księgi tęsknoty” Cohena w przekładzie Daniela Wyszogrodzkiego. Przedstawienie wyreżyserowała Iwona Jera. Na scenie Renacie Przemyk towarzyszy aktor Wojciech Leonowicz oraz zespół muzyczny. Aranżacje: Krzysztof Herdzin.

„KSIĘGA DŻUNGLI”

Teatr Muzyczny Roma, Warszawa sprawdź REPERTUAR Teatru Muzycznego Roma w Warszawie

Na Novej Scenie warszawskiej Romy kolejny – po „Małym Księciu” i „Alicji w Krainie Czarów” – familijny spektakl muzyczny. Tym razem będzie to „Księga dżungli” w wersji uwspółcześnionej. Reżyserem jest Jakub Szydłowski, aktor musicalowy, twórca granego tu z powodzeniem przedstawienia „Adonis ma gościa”, a autorem muzyki – Jakub Lubowicz. Premiera: 19 listopada.

„LIŻĘ TWOJE SERCE”

Teatr Muzyczny Capitol, Wrocław sprawdź REPERTUAR Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu

Agnieszka Glińska przygotowała spektakl muzyczny (według sztuki Tomasza Mana), którego akcja rozgrywa się we Wrocławiu w 1945 roku. Bohaterką jest Młoda Cyganka, która szukając swojego ukochanego – Cygana ze złotym zębem – wraz z poznaną na dworcu Dziewczyną, wędruje po mieście, przez szaberplac, zoo, plac Wolności, Rynek... trafia też do teatru. Wśród ruin spotyka: szabrowników, profesorów ze Lwowa i żydowskich aktorów...

Muzykę napisali Marcin Januszkiewicz i Mariusz Obijalski, choreografię stworzyła Weronika Pelczyńska, scenografię i kostiumy zaprojektowała Magdalena Maciejewska. W obsadzie m.in.: Helena Sujecka, Artur Bocheński i Ewa Szlempo. Premiera odbyła się 8 października.

„WUJEK. 81”

Teatr Śląski, Katowice sprawdź REPERTUAR Teatru Śląskiego w Katowicach

Robert Talarczyk, dyrektor Teatru Śląskiego, kompozytor Hadrian Filip Tabęcki oraz raper Miuosh przygotowują premierę spektaklu muzycznego „Wujek. 81”. Przedstawienie powstaje w związku z 35. rocznicą pacyfikacji kopalni Wujek (od strzałów oddziału ZOMO zginęło 9 strajkujących górników, a 24 zostało rannych) i jest produkowane przez Teatr Śląski, Śląskie Centrum Wolności i Solidarności oraz Operę Śląską. Premiera: 17 grudnia.

„ZAKONNICA W PRZEBRANIU”

Teatr Muzyczny, Poznań sprawdź REPERTUAR Teatru Muzycznego w Poznaniu

Teatr Muzyczny w Poznaniu rozpoczął sezon od „Zakonnicy w przebraniu” w przekładzie i reżyserii Jacka Mikołajczyka. Musical Glenna Slatera, który powstał na podstawie filmu z Whoopi Goldberg w roli głównej, miał premierę w 2009 roku w Londynie. To jego polska prapremiera. Autorem muzyki jest Alan Menken, który za „Zakonnicę w przebraniu” został nominowany pięciokrotnie do Tony Awards, w tym za najlepszy musical. W obsadzie m.in. Olga Szomańska i Karolina Trębacz (na zmianę), Barbara Melzer, Edyta Krzemień oraz Przemysław Łukaszewicz i Marcin Słabowski (na zmianę). Autorką choreografii jest Ewelina Adamska-Porczyk.